» بازداشت گروهي از رجال كشور پس از كودتاي سوم اسفند 1299
در آستانه كودتا سيدضياءالدين طباطبايي فهرستي از اسامي دهها تن از رجال كشور را در اختيار رضاخان ميرپنج قرار داد تا بلافاصله پس از انجام كودتا دستگير و زنداني شوند. بدين ترتيب مدت كوتاهي پس از كودتا و از واپسين ساعات...
» نفت ايران از امتياز دارسي تا قرارداد گس – گلشائيان
اولين بار در سال 1901م/ 1280ش امتياز بهرهبرداري از نفت ايران به يكي از اتباع انگليسي به نام دارسي واگذار شد. اين امتياز كه به « قرارداد دارسي» معروف است در اوايل كار از سوي طرفين قرارداد چندان جدي تلقي نشد و حتي پس از...
» ايران و قدرتهاي بزرگ در آستانه جنگ جهاني اول
از آنجا كه شناخت واكنش جامعه ايران در برابر قدرتهاي متخاصم در سالهاي جنگ جهاني اول، با شناخت اهداف، سياستها و مطامع دولتهاي مزبور پيوند مستقيم دارد، در اين گفتار كوشش ميشود تا به شيوهاي گذرا بر ماهيت و نوع...
» اوضاع اقتصادي ايران در آستانه جنگ جهاني اول
اقتصاد ايران در سراسر دوره انقلاب مشروطه و پس از آن، همواره با الگوي بسيار نامتعادل از توزيع ثروت و درآمد مواجه بوده است و تقريباً هميشه قشر عظيم جميت كشور در فقر و محروميت به سر برده و تنها طبقات محدودي در رفاه و آسايش مالي زيستهاند ...
» ريشهيابي انديشه ميرزا يوسف خان مستشارالدوله
ميرزا يوسف خان، پسر حاجي ميرزا کاظم از بازرگانان آذربايجان، در شهر تبريز به دنيا آمد. فارسي، عربي و قدري از علوم شرعيه را آموخت و به سمت منشيگري، وارد خدمت کنسولگري انگليس در تبريز شد و بعد از چندي از خدمت انگليسيها استعفا داد...
» جمهوريخواهي و مظلوميت جمهوري
از آن هنگام كه ايرانيان به عقبافتادگي كشور خود، در مقايسه با كشورهاي مغرب زمين، پي بردند، طبيعي بود كه چارهاي بينديشند. در اين ميان، برخي بر اين پندار بودند كه اگر نظام سياسي كشور با نظام سياسي برخي از كشورهاي پيشرفته ...
» ملكه تنهاي دربار رضاشاه
قمرالملوك اميرسليماني (توران) فرزند عيسي مجدالسلطنه اميرسليماني پسر مجدالدوله از رجال معروف عصر قاجار است كه در روز 15 بهمن 1283 در تهران ديده به جهان گشود. مادرش شمسالملوك منزهالدوله از خاندانهاي معروف عصر در تربيت بسيار كوشا بود به ...
» شورش تبريز و اقدامات بيوک خان
تبريز را پس از انقلاب مشروطه بايد در شمار پرآشوبترين شهرهاي مملكت به حساب آورد كه علت آن قدرتگيري انجمن تبريز بود، زيرا به صورت نيرويي موازي و قدرتمند در مقابل نمايندگان رسمي حكومت مركزي كه مسئول برقراري آرامش و امنيت شهر بودند ...
» نقش اماكن مقدسه در معارضات سياسي عصر قاجار
بشر از همان آغاز خلقت در پي يافتن سؤالات بيشمار در جهان هستي، همواره به دنبال منجي و حامي ميگشت كه او را در شرايط حاد حمايت كند و از تنهايي و خطر نجات دهد. اين جست وجو در سرتاسر تاريخ پرنشيب و فراز ايران زمين ادامه داشت و ايرانيان به دنبال ...
» سوء قصد به محمدعلي شاه
ترور شخصيتهاي سياسي به منظور دستيابي به هدف يا اهدافي خاص صورت ميگيرد. عدهاي نيز در جريان انقلاب مشروطه ترور شدند. سوال اصلي اين است که هدف از ترور اين اشخاص چه بود؟ و تروريستها به چه گروه و دستهاي وابسته بودند؟ آيا آنها به اهدافشان...
» ورود امينالسلطان به ايران 1325ق
ميرزا علياصغرخان امينالسلطان (اتابك اعظم) از رجال قدرتمند و مؤثر دوره قاجار است. پدرش آقا ابراهيم امينالسلطان در سال 1300ق درگذشت. ناصرالدين شاه به دليل تعلق خاطر و اعتماد وافر به آقا ابراهيم طي حكمي لقب امينالسلطان و و تمام مناصب وي را ...
» بررسي مواضع آيتالله يزدي (صاحب عروه) در قبال مشروطيت
پاي مجتهدان طراز اول نجف به گاه طرح پرسشهاي مقلدان در باب حرمت و حليّت مشروطه به ماجرا باز شد. يگانه عالم برجستهاي كه با ديدگاه روحانيان مبرز كه شاخصترين آنان آيات ثلاثه ـ شيخ محمدكاظم خراساني...
» تجديد روابط سياسي ايران و اسرائيل و آموزش ساواک
در سال 1328ش و در دوران نخستوزيري محمد ساعد مراغهي دولت ايران كشور اسرائيل را به صورت دوفاكتو مورد شناسايي قرار داد و روابط غيررسمي با آن برقرار كرد. در سال 1330ش دولت مصدق اين روابط را ناديده گرفت. پس از ...
» قيام مردم شيراز بر ضد قوامالملک
فارس به مرکزيت شيراز از ولاياتي است که در تحولات ايران تأثيري درخور توجه داشته است. در دوره قاجار اين خطه که به خليج فارس منتهي ميشود به دليل همجواري با هندوستان که مقر فعاليتهاي سياسي انگلستان است اهميتي دو چندان يافت. شاهان قاجار بر حفظ ...
» عزل آصفالدوله از وزارت داخله
حاج غلامرضا شاهسون آصفالدوله (شهابالملك) پسر حاج حسين خان نظامالدوله امير توپخانه بود. او از چهرههايي است كه در سالهاي اول انقلاب مشروطه چون موج در فراز فرود بود. در سال 1324ق نمايندگان مجلس اول شوراي ملي به مخالفت با آصفالدوله ...
» دختران محمدرضا شاه
محمدرضا شاه پهلوي در خلال ازدواجهاي خود داراي 3 دختر به نامهاي شهناز، فرحناز و ليلا شد. شهناز از ازدواج اول او و فرحناز و ليلا از ازدواج سوم او بودند.آنها به دليل سن و سال پايين و حضور عمههاي قدرتمند چندان مجالي براي عرض...
» كودتاسازي براي چهره پردازي
در طول تاريخ، كساني هستند كه قدرت را به ارث نبرده و معمولاً با ابتكار و لياقت و جنگاوري توانستهاند سلسلهاي را بنيان نهند. شاه اسماعيل صفوي، نادرشاه افشار و و آقامحمدخان قاجار از اين گونهاند. رضاشاه پهلوي هم در اينکه قدرت را از پدر به ...
» پشت پرده سياسي ازدواج محمدرضا با فوزيه
نخستين عروس دربار پهلوي فوزيه دختر ملک فوآد پادشاه مصر و خواهر ملک فاروق بود. اين ازدواج به دليل کسب وجهه بينالمللي براي خاندان بي ريشه پهلوي و ارتباط ميان دو خاندان دست نشانده دولت انگليس در خاورميانه يعني خاندان خديو مصر و خاندان جديد...
» تبار رضاشاه
از آغاز تاريخ تا به امروز انسانهاي بي شماري متولد شده و مردهاند، اما هيچ گاه تاريخ تولد و مرگشان و يا ريشه و تبارشان دغدغه ذهن و فكر هيچ كس قرار نميگيرد. در اين باره نيز همانند بسياري از امور ديگر، انسانها به هر پديدهاي به همان اندازه ...
» تاجگذاري محمدعلي شاه
در 4 ذيحجه 1324هـ .ق/ 28 دي 1285هـ .ش با دعوت قبلي و رسمي، سي نفر از رؤساي روحانيون به علاوه شاهزادگان، وزرا، امرا، سرداران و هيئتهاي سياسي سفارتخانهها در اتاق موزه گرد آمدند تا مراسم تاجگذاري محمدعلي شاه را برگزار كنند. محمدعلي شاه در ...
» چنگاندازي شاهپورانه
هر يك از اعضاي خاندان پهلوي با وجود برخورداري از ثروت كلان و داشتن درآمدهاي نجومي، در همه حال در جست وجوي يافتن راههاي نو به منظور غارت مضاعف ثروتهاي عمومي و ملي كشور بودند. طي 37 سال سلطنت محمدرضا پهلوي كمتر طرح...
» دومين رئيس اولين مجلس
اولين رئيس اولين مجلس مشروطه، مرتضيقلي خان صنيعالدوله بود. او از 17 شعبان 1324 تا 28 رجب 1325، اين مسئوليت را به عهده داشت. پس از او، ميرزا محمودخان احتشامالسلطنه قاجار دولو علامير پسر محمدرحيم خان علاءالدوله...
» اطلاعاتي درباره هويت واقعي احمد رشيدي مطلق
حداقل از اواخر سال 1355ش علايم و نشانههاي پيدا و پنهان بسياري وجود داشت كه حاكي از روند رو به گسترش ناآراميهاي سياسي و اجتماعي در كشور بود. و در اين ميان به ويژه اواسط بهار سال 1356ش مخالفان سياسي رژيم پهلوي در...
» چهل سال خبرنگاري، نيم نگاهي به نقش يوسف مازندي در حاكميت پهلوي دوم
نام « يوسف مازندي» شايد براي شماري از پژوهندگان تاريخ معاصر ايران ناآشنا باشد، ليک براي رجال سياسي و فرهنگي و به ويژه روزنامهنگاران عصر « واپسين پهلويِ» بر مسند قدرت، چهره شناختهشدهاي است. مازندي در فراز و فرود پر تلاطم...
» آشنايي و ازدواج فرح ديبا و محمدرضا پهلوي
زندگاني فرح ديبا همسر سوم محمدرضا پهلوي كه بي شباهت به زندگاني سيندرلا قهرمان داستاني والت ديسني نبود در 22 مهر ماه 1317ش در بيمارستان آمريكاييان تهران آغاز شد. پدرش سهراب ديبا از خانوادههاي بزرگ آذربايجان و مادرش فريده قطبي از ...
» تكاپوگري در طريق شدن
استاد عبدالحسين نوايي از مورخان نامدار زمانه ما بود كه نخستين ساعات بامداد پنجشنبه 16 مهر ماه 1383ش به سراي باقي شتافت و جامعه فرهنگي به ويژه تاريخ پژوهان را به سوگ نشاند. در مقام بيان اهميت ...
» روند كشف حجاب در تاريخ معاصر
ساختار طبيعي فلات ايران در طول اعصار تاريخي اين مرز و بوم و مركزيتي كه به دليل داشتن پل ارتباطي بين شرق و غرب عالم داشت باعث شد كه اين سرزمين ساليان سال در معرض يورش و تهاجمات اقوام و ملل ...
» مجتهد برازجاني و سر پرسي كاكس
در دوران جنگ جهاني اول، ايران گرفتار بحرانهاي پس از نهضت مشروطيت بود. ضعف مديريت همراه با مجموعه بحرانهاي سياسي، اقتصادي و فرهنگي، رمقي براي كشور باقي نگذاشته بود و از اين رو، دولت مركزي ...
» سياست آمريكا در فروش اسلحه به ايران در دوره نيكسون
ريچارد نيكسون رئيسجمهور وقت آمريكا همراه با هنري كيسينجر مشاور امنيت ملي آن كشور پس از پايان ملاقات با رهبران شوروي در مسكو طي روزهاي 10 و 11 خرداد 1351/ 30 و 31 مه 1972 وارد تهران شدند ...
» فعاليت اقتصادي شمس پهلوي
خواستگاه طبقاتي و وضعيت مالي خانواده پهلوي قبل از كودتاي 1299 باعث شد كه به محض كسب قدرت به دنبال جمعآوري مال و ثروت باشند. اين ميل كه در عصر رضاشاه با غصب املاك و اموال مردم صورت ...
|