پس از اينكه كشمكشهاي درون هيئت حاكمه آمريكا بر سر انتخاب شاه يا اميني، سرانجام به ترجيح شاه و ابقاي او انجاميد، با بركناري اميني، شاه اسدالله علم را به عنوان نخست‌وزير، مأمور اجراي اقداماتي كرد كه به آمريكا ...

اميرعباس هويدا در كابينه حسنعلي منصور كه از 17 اسفند 1342 تا اول بهمن 1343 مصدر امور بود وزارت دارايي را برعهده داشت. همزمان با واپسين ماههاي عمر كابينه منصور و در 6 شهريور 1343 طي گزارشي دستنويس كه نگارنده آن...

روزنامه اطلاعات 17 دي ماه 1356 كه بر پيشخان روزنامه‌فروشيها ظاهر شد، خشم مردم را برانگيخت. سبب آن درج مقاله‌اي اهانت‌آميز بود به امام خميني با عنوان «ايران و استعمار سرخ و سياه » كه در ذيل آن امضاي مستعار...

يكي از قراردادهاي قابل تأمل و تأسف‌آوري كه در دوران قاجاريه از سوي امپراتوري روسيه بر ايران تحميل شد، قرارداد «آخال» است. اين قرارداد در پي تصاحب گسترة « تركستان» و بخش خاوري ”درياي مازندران“، يا به تعبير مآخذ غربي كاسپين،...

سوم اسفند ماه يادآور واقعه‌اي تلخ و سرنوشت‌ساز در تاريخ معاصر ايران است. هر فرد آشنا با تحولات ايران مي‌داند كه در سوم اسفند 1299شمسي تهران ـ پايتخت كشور ما ـ براساس طرحي از پيش آماده به اشغال قواي قزاق درآمد و...

دستيابي مخالفين عين‏الدوله به عكسي از ژوزف نوز در بالماسكه با عبا و عمامه در محرم 1323ق مستمسكي براي ابراز مخالفت شد و وقايعي را به دنبال آورد كه از عوامل شكل‏گيري نهضت مشروطه بودند. عكس مذكور مربوط به ميهماني بالماسكه، رئيس بانك انگليس...

نهضت مشروطيت، برآيند مطالبات جامعة ايران در مقطع تاريخي سال 1285 هجري خورشيدي بود. آشكار است كه اين نهضت بر دربار و قاجار تحميل شده بود. به همين علت، طبيعي بود كه از فرداي پيروزي نهضت، كشمكشهايي ميان دربار و رهبران نهضت به ...

اشرف پهلوي خواهر دوقلوي محمدرضاشاه كه در 4 ابان 1298ش در تهران به دنيا آمد، يكي از چهره‌هاي معروف تاريخ معاصر ايران مي‌باشد. او كه از جسارت و شجاعت بيشتري نسبت به محمدرضا برخوردار بود، در جاي جاي تاريخ عصر پهلوي حضوري مستقيم ...

سلب آزاديهاي سياسي و ناديده گرفتن بسياري از حقوق فردي و اجتماعي مردم کشور از اقشار مختلف که همانا زير پاي نهادن آشکارا و گستاخانه دستاوردهاي دوران انقلاب مشروطيت بود بزرگترين و نابخشوده‌ترين گناهان و تقصيرهاي رضاشاه پهلوي ...

ميرزا علي‌اصغرخان اتابك اعظم (امين‌السلطان) براي علاقه‌مندان تاريخ معاصر ايران چهره‌اي آشناست. او در سلطنت ناصرالدين شاه، مظفرالدين شاه و محمدعلي شاه، وزير اعظم بود . و اداره مملكت را به عهده داشت. حتي زماني كه بر اريكه قدرت نبود...

در سال 1309 هجري قمري در محله سرخاب تبريز طفلي پا به عرصه وجود نهاد كه محمدتقي ناميده شد. پدرش ياور محمدباقر خان پسيان از ايلات كرد منطقه و مادرش فاطمه سلطان عزت‌الحاجيه از همان كودكي در تربيت فرزند كوشيدند...

محمدعلي شاه در 4 ذيحجه 1324ق/ 28 دي 1285ش/ 19 ژانويه 1907م به سلطنت رسيد. دوران سلطنتش كوتاه و پر تنش بود. مراسم تاجگذاري وي آغاز دلتنگي‌ها و گلايه‌ها شد. مشيرالدوله صدراعظم وقت كه دو پسرش از هواخواهان و همراهان مشروطه بودند مسئوليت برگزاري جشن ...

از سال 1323ق نارضايتي عمومي در ايران به شكل اعتراضات منسجم وارد مرحله نويني شد كه در نهايت با انجام تغييراتي در ساختار سياسي حكومت عنوان نهضت مشروطه گرفت. تحصن در سفارت انگليس از مراحل مهم نهضت مشروطه و عامل به ثمر رسيدن آن است...

در تاريخ‌نگاري مشروطه، افزون بر آشفتگي، نكات مبهم و ناروشن بسياري نيز وجود دارد و برخي از وقايع به درستي تبيين نشده و به بسترها و مقدمات آنها اشارة لازم نمي‌شود. واقعة عزل ناصرالملک از رئيس‌الوزرايي در ذيقعدة 1325/ آذر 1286، گرفتار همين سرنوشت...

صيادان انزلي در 30 آبان 1285/ 21 نوامبر 1906 / 4 شوال 1324 براي اعتراض به امتيازنامة ليانازوف در تلگرافخانه تحصن كردند. طبق اين امتيازنامه آنچه ماهي حلال صيد مي‌شد به مصرف داخلي اختصاص داشت. نوعي ماهي توسط صيادان صيد مي‌شد كه گيلانيها آن را ...

ملك جهان خانم دختر محمدقاسم خان قاجار پسر سليمان خان اعتضادالدوله، دايي‏زاده آقامحمد خان قاجار از زنان مشهور تاريخ معاصر ايران است كه در عصر خويش از قدرت و نفوذ فراواني برخوردار بود. او در سال 1220ق ديده به جهان گشود و...

فرمان مشروطيت در 14 مرداد 1285ش/ 14 جمادي الثاني 1324/ 5 اوت 1906م صادر شد. براساس آن مردم رخصت يافتند مجلسي مرکب از نمايندگان منتخبشان را براي مشاوره در امور مهم مملکتي و نظارت بر کار وزرا ...

گفتار کوتاهی است درباره کسی که به چوب تاريخ‌نويسان به جمع مطرودين تاريخ پيوسته است. در جريان انقلاب مشروطيت سلطان عبدالمجيد ميرزا عين‌الدوله به عنوان مظهر استبداد و عامل اصلی تيره‌روزی ايران...

اولين حرکتها به منظور ايجاد صنايع ماشيني در ايران از دوران حکومت رضاخان آغاز شد. در اين دوره صدور کالاهاي سرمايه‌اي و ماشين‌آلات صنعتي به وسيله ممالک توسعه‏‌يافته به صورت يک رشته مهم از فعاليتهاي اقتصادي درآمده بود. طي اين دوره...

دورة قاجار در تاريخ معاصر ايران به دلايل متعددي كه عمده‏ترين آنها ارتباط نزديك ايران با كشورهاي غربي است، داراي اهميت بسيار است. توجه غربيان به ايران در اين دوره در چارچوب رقابتهاي استعماري انگلستان، روسيه و فرانسه شكل گرفت...

مسجد سيد عزيزالله واقع در بازار چهارسوق جنب بازار بزرگ تهران از بناهاي تاريخي عصر قاجاري است که توسط سيد عزيزالله در زمان فتحعلي شاه قاجار بنا شد. معماري اين مسجد از اعصار گذشته نشات گرفته و داراي کاشي‌کاريهای زيبا...

در آستانه سفر مظفرالدين شاه به فرنگ تجار در حرم حضرت عبدالعظيم متحصن و خواستار لغو تعرفة جديد گمرکي، رفع تبعيض در گرفتن حقوق گمرکي از مسلمانها و عزل نوز شدند. نارضايتي تجار از وضع نابسامان اقتصادي زمينه ‏ساز تحصن...